Sprang bezit een zeer monumentale kerk en daar is veel over te vertellen. En dat konden Jacob en Teun!
Een volle zaal luisterde aandachtig naar de vele wetenswaardigheden.

lezing 08Teun deed dat gedreven en Jacob kort en bondig. Die afwisseling maakte het juist plezierig om naar te luisteren.
Eeuwenlang is de kerk beeldbepalend geweest voor Sprang. Nu is dat helaas vanuit het noorden een stuk minder door de hoogbouw van Landgoed Driessen. De kerk is gebouwd op het hoogste gedeelte van een zandrug waarop ook het lint van Sprang is gebouwd. Die zandrug liep door een moerassig gebied waar niet gebouwd kon worden.In 1325 is men begonnen met de bouw van een kapel, die gewijd was aan de heilige Sint Nicolaas. De kerk werd zoals gebruikelijk in oost west richting gebouwd. Toen de bevolking toenam zijn er verschillende bouwfases geweest. Midden 1450 werd de hele kerk verbreed en verdiept en als laatste werd er de toren aangebouwd en kreeg het gebouw de huidige vorm.

Het benodigde bouwmateriaal, stenen, kalk en balken, werd aangevoerd over de Oude Maas, de Sprangse Sloot en de Sprangsevaart . In de huidige situatie zou deze vaarweg lopen via café Van Heumen en de firma Bosch in de Jan de Rooystraat. Boven de latere consistorie was er een ruimte die tot WO I als gevangenis dienst deed. De toren werd gebouw met de kenmerkende speklagen en nissen. Al snel kwam er ook het muurtje rond de kerk. De ruimte binnen de ommuring werd tot 1824 gebruikt als kerkhof. Daarna werd het kerkhof verplaatst naar de Oudestraat. Na 1900 verdween ook deze begraafplaats en kwam de huidige locatie aan de Tilburgseweg in gebruik. De gewone man werd rond de kerk begraven en de gegoede burgers werden in de kerk begraven. In 1804 verbood Napoleon het begraven in de kerk. Jammer is dat de huizen aan de noordzijde van de kerk afgebroken zijn. Er is een soort legende, dat er vanuit de kelder van het oude kostershuis, waar nu het Jeugdcentrum staat, een onderaardse gang was naar de kerk. Maar daar zijn nooit bewijzen van gevonden. Tot de reformatie rond 1595 gebeurde er niet zoveel met het gebouw. Kort na de reformatie in 1610 viel er een groot stuk uit de toren en dat gat kreeg men toen maar niet goed dicht. De mensen zeiden toen Maria uit de kerk gevlogen was. Het enorme gat is pas in 1910 definitief dicht gemetseld. Na de reformatie werden de beelden en de altaren er uit gehaald en de secco ’s (muurschilderingen) werden onder gekalkt. Ze kwamen gelukkig redelijk ongeschonden weer te voorschijn tijdens de grote restauratie van 1956. Vooral de secco ‘Christus als man van smarte’ zit vol symboliek en heeft een grote historische waarde. In de Franse tijd is de toren een poos gebruikt als seinpost. Dit was een onderdeel van een optische telegraaf en was een seinmast met beweegbare balken . Op kerktorens tussen Parijs en Amsterdam stonden deze posten en was er een snelle verbinding tussen deze plaatsen. De spits moest daarvoor worden afgebroken en later werd de huidige spits aangebracht. In 1997 ontstond er tijdens een tienjaarlijkse onderhoudsbeurt brand in het dak van de kerk. De brand was gelukkig redelijk snel geblust maar de roet en waterschade was enorm. De reparatie en schoonmaak hebben maanden lang geduurd. De avond werd beëindigd met foto’s van de huisjes rondom de kerk. Met daarbij natuurlijk de prachtige verhalen en anekdotes van de bewoners. Voldaan gingen onze leden huiswaarts, een beetje trots op onze eigen leden, Jacob en Teun, die een prachtige presentatie gaven over de Sprangse kerk.

Koos Nieuwenhuizen